Dünyadaki hiçbir devlet normal olamazdevlet bütçesi olmadan var olurlar. Bu belge nedir ve bütçenin işlevleri nelerdir? Devlet bütçesi, ülkenin bütün parasal maliyetleri ve gelirlerinin resmini (bilanço, tahmini) ifade eder. Ulusal ekonomilerin geliştirilmesindeki rolü her zaman çok belirsiz olmuştur. Vergi ve harcama düzeyini değiştirerek, hükümetler genelde toplam talep hacmini düzenler. Bu nedenle, iki tür bütçe politikası ayırt edicidir: kısıtlayıcı (kısıtlayıcı) ve genişleyen (genişleme). Birincisi, enflasyonun zayıflamasına ve ekonomik konjonktürün normalleşmesine yol açan hükümet harcamalarının ve vergilerin azaltılması anlamına geliyor. İkincisi, maliyetlerin artırılması ve vergilendirme düzeyinin düşürülmesini ve dolayısıyla karmaşık ekonomik krizlerin üstesinden gelilmesine yardımcı olmayı içermektedir.
Bütçenin gelir kısmı bu gibi masraflarla oluşurgelir vergisi, işletmeler ve şirketler üzerindeki vergiler, sosyal sigorta katkıları, dolaylı vergiler, tüketim mallarındaki vergiler, tüketim harçları gibi. Bütçenin harcamaları devletin finansal kaynaklara olan ihtiyacını karşılar.
Bütçenin işlevleri farklıdır, ancak en önemlitoplu talebin hizmet alımlarının ve malların kamu alımlarının yardımıyla artmasıdır. Ayrıca, devlet politikasının başlıca aracı olarak hareket eder. Bütçenin ekonomik özü, devletin bunu sosyal, ekonomik politikaları yürütmek ve onun tam işleyişini sağlamak için ana araç olarak kullanmasıdır. Bütçenin yardımı ile, en büyük sosyal adalete ulaşmak için tüm gelirlerin büyük çapta yeniden dağıtılması sağlanır. Bütçenin neredeyse yarısı devletin sosyal ve ekonomik ihtiyaçlarına yöneliktir.
Bu masraflar iki gruba ayrılır:
- sosyal - emeklilik, yardım, eğitim, sağlık masraflarının ödenmesi masraflarını içerir;
- ekonomik - konut maliyetini içeririnşaat, bölgesel kalkınma, enerji, kamu hizmetleri, doğa koruma, imalat ve atık endüstrileri, ulaşım, doğal kaynaklar, tarım, iletişim.
Devlet bütçesinin normal durumugelir ve gider tarafları arasında eşitlik olarak görülüyor. Ekonomik kriz sırasında, bütçe, kural olarak, negatif bir dengeye sahiptir, dolayısıyla gelirde bir açık vardır. Spekülatif patlama dönemlerinde, devlet bütçesinde fazlalık olabilir. Bu durumda, bütçe harcamaları üzerinde fazla olan bir gelir artışı oluşur. Krizler sırasında toplam talep azalır ve spekülatif patlama sırasında enflasyon artar. Devlet bütçesindeki açık, para, ek gelir, artan dış veya iç borç miktarı ile karşılanabilir.
Devlet bütçesinin özü, işlevlerinden en belirginidir. Devletin tüm mali sisteminin ana unsuru olduğu düşünülürse, bütçenin bu gibi işlevlerini yerine getirir:
1. Dağıtımcı - belirli kanallar vasıtasıyla fonları yoğunlaştırır ve bunları hazine organlarına yeniden dağıtır.
2. Kontrol, fonların oluşturulması ve dağıtımının tüm süreci için kontrol önlemlerinin uygulanmasında kendini gösterir. Hazine, Merkez Bankası, tüm vergi makamları tarafından yürütülür.
3. GSYİH'nın yeniden dağıtılması.
4. Ekonomiyi teşvik edici ve düzenleyen.
5. Bütçe alanının maddi desteği (devlet organları).
6. Sosyal politika yürütmek.
Ek bütçe işlevleri:
- bilgi işlevi;
- kamusal tercihlerin kurumsallaştırılması;
- Düzenleyici.
Devlet bütçesi, ülkenin en önemli mali planı olan yasal bir eylem olarak düşünülür.
